Mai Hải Lâm nói về Tình ca phở ở châu Âu và Mạng lưới WE LOVE PHỞ

Chủ tịch và người đồng sáng lập Mạng lưới ‘WE LOVE PHỞ’ (Chúng ta yêu Phở) nói với Viet News UK về sáng kiến “đến từ tình yêu với ẩm thực Việt Nam” và mong muốn kết nối cộng đồng qua thương hiệu vừa ra đời ở châu Âu.

Mô tả WE LOVE PHỞ như một câu chuyện đang quy tụ nhiều fan của phở, các nhà hoạt động văn hóa, truyền thông và doanh nghiệp gốc Việt ở EU và Anh Quốc xung quanh một đam mê chung, anh Mai Hải Lâm, hiện định cư ở CH Ba Lan trả lời câu hỏi đầu tiên của Viet News UK về sự hình thành của mạng lưới:

Mai Hải Lâm: Tôi tham dự Diễn đàn doanh nghiệp Việt kiều châu Âu (Budpest 29/09-01/10/2023) với tham luận “Bàn về việc tổ chức Tuần lễ Phở ở châu Âu”. Trước đó, tôi có theo dõi tin tức và thấy sáng kiến Ngày của Phở 12/12 do báo Tuổi Trẻ khởi xướng. Vào thời điểm đó, báo Tuổi Trẻ đang cùng với nhiều đơn vị khác trong nước chuẩn bị cho Phở Festival 2023 ở Nhật Bản. Tôi nghĩ, nếu Liên hiệp hội Doanh nghiệp Việt kiều châu Âu làm được điều gì đó tương tự thì thật tuyệt vời. Những nguồn cảm hứng để tôi có ý tưởng này từ câu chuyện sushi cá hồi Na Uy, hay câu chuyện văn hóa Hàn Quốc.

Đấy là những điều mà Việt Nam mình chưa làm được thôi thúc tôi quan tâm đến Phở, như một món ăn phổ biến được nhiều người yêu thích, xuất hiện ở nhiều nơi… Tôi mong muốn Phở được coi như Di sản được bảo tồn và là một ID Văn hoá ẩm thực Việt.

Viet News UK: Tại sao các anh chị lại chọn Phở, trong khi các hàng quán Việt Nam ở châu Âu gồm các nước EU, và cả Anh Quốc, bán nhiều món khác, như bánh mì kẹp, chả giò (nem cuốn), thậm chí cả cà phê?

Mai Hải Lâm: Phở là món ẩm thực nổi tiếng và được ưa chuộng bởi thực khác nước ngoài. Các món khác như nem, như bánh mì cũng không kém phần nhưng tôi vẫn thích Phở hơn, vì tính cộng đồng của nó. Người ta rủ nhau đi ăn Phở, chứ không rủ nhau đi ăn bánh mì hay đi ăn nem. Còn văn hóa cafe có lẽ là cũng là câu chuyện lớn, hấp dẫn, nhưng chúng tôi cho rằng đây là chủ đề cả thế giới đã làm thành công, ở thời điểm này chúng tôi không thực sự chú tâm. Phở cũng được nhiều ưa thích vì vừa là món nước, vừa có bánh phở là tinh bột, vừa có thịt bò hoặc gà vừa có rau củ… nước dùng thanh trong cùng các vị thảo quả, hoa hồi, quế, gừng và hành khô là điểm đặc biệt nhất của Phở, tạo nên ID không thể lẫn với các món ăn khác. Phở như một bí mật, khó thấy ai nấu dễ dàng mà ngon được nên Phở hấp dẫn và tinh tuý… Các bạn bè quốc tế thích Phở bởi những điều họ không thể biết dễ dàng như café hay Bánh mì quá quen thuộc…

Mạng lưới We love Phở họp mặt bên bàn phở ở Brussels

Viet News UK: Quá trình kiến tạo thương hiệu, thiết lập các mối quan hệ để “I love Phở” đến WE LOVE PHỞ ra đời là như thế nào?

Mai Hải Lâm: Ngay sau bài tham luận ở Budapest, tôi nhận được sự quan tâm và cổ vũ của nhiều doanh nhân trẻ như Trần Xuân Thái từ Anh Quốc, Bùi Diệp Quỳnh từ Đức, Đào Hồng Hải từ Bỉ, Nguyễn Việt Hà từ Ý, Đặng Xuân Lộc từ Romania, Jolie Uyên Stanser từ Thụy Điển… Các bạn nhanh chóng hiểu và chia sẻ quan điểm của tôi về việc muốn tổ chức các hoạt động online nhằm liên kết những Lễ hội Ẩm thực với việc quảng bá tại các quán ăn, nhà hàng.

Sau đó, chúng tôi thường xuyên trao đổi với nhau, qua nhóm chat, họp online và cả những cuộc gặp gỡ bên lề những sự kiện ở châu Âu, như Đại hội Liên hiệp hội Doanh nghiệp Việt Kiều châu Âu (Prague, 6/2024), Hội thảo Văn hóa Doanh nghiệp Viêt Nam ở nước ngoài (Paris 9/2024) và gần đây nhất là cuộc gặp gỡ tại Đại sứ quán Việt nam tại vương quốc Bỉ (Brussels, 10/2024).

Chúng tôi bàn về việc lan tỏa tình yêu Phở, tình yêu ẩm thực Việt Nam, qua đó thúc đẩy công việc kinh doanh của chính chúng tôi, mở rộng mạng lưới các thế hệ người Việt đương đại hôm nay… Phở là sự kết nối vô tư cộng đồng và văn hoá Việt Nam.

Chúng tôi cũng nhận được sự quan tâm, cổ vũ và cũng cả những thắc mắc của nhiều người như các nhà báo, doanh nhân, chủ nhà hàng, nhà ngoại giao đến các hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, xã hội và nghệ thuật.

Hội “Chúng ta yêu Phở” được hình thành và ra mắt online từng phần như thế. Hướng đến sự gần gũi và thân thiện nhưng vẫn chuyên nghiệp là từng bước chúng tôi đang thực hiện với WE LOVE PHỞ. Kết nối – Bảo tồn di sản Phở – Phát triển bền vững là mục tiêu dài lâu của mạng lưới.

Viet News UK: Sắp tới Mạng lưới WE LOVE PHỞ định làm gì? Khó khăn nhất là gì?

Mai Hải Lâm: Trong thời gian tới, Hội tập trung xây dựng mạng lưới hội viên, thiết lập và hoàn thiện các kênh thông tin, cụ thể hóa nhưng quyền lợi hay nghĩa vụ của những người tham gia. Dần dần thay đổi hình ảnh và nhận thức của mọi người tham gia hay tình cờ biết đến WE LOVE PHỞ một cách tích cực trên tinh thần xây dựng cộng đồng ẩm thực Việt như một trong những Căn cước Văn hoá Việt ở nước ngoài. Đi xa hơn có thể là hướng đến Thương hiệu quốc gia cũng như Di sản ẩm thực bảo tồn.

Chúng tôi cũng dự kiến xây dựng một Hội đồng cố vấn để qua đó tiếp thu thêm những sáng kiến của mọi người. Khó khăn có lẽ rất nhiều, tôi sẽ không kể hết ra đây lúc này. Mọi thứ đang mới bắt đầu và chúng tôi quyết tâm sẽ bền bỉ là một hội WE LOVE PHỞ thật chất lượng và chuyên nghiệp, đi từng bước vững chắc và gắn liền với các sự kiện văn hoá cộng đồng tại các nước Châu Âu và sự kết nối mạnh với Việt Nam ở các Festival Phở…

*Diễn đàn Doanh nghiệp VN ở châu Âu, Budapest – từ trái sang: Đào Hồng Hải, Mai Hải Lâm, Trần Xuân Thái (Anh Quốc) và Bùi Diệp Quỳnh*

Viet News UK: Cuối cùng, xin anh kể một câu chuyện cá nhân về “cảm xúc phở” của mình? Thời thơ ấu, trong một chuyến đi? Hay ở một dịp nào khác?

Mai Hải Lâm: Tôi thuộc thế hệ 7X, sinh ra và lớn lên ở Hà Nội rồi sang Ba Lan học tập và ở lại đây sinh sống, tiếp xúc gặp gỡ nhiều người, Phở luôn trong ký ức của tôi và có lẽ nhiều người Việt xa nhà Việt Nam. Ngay trong nhóm sáng lập của chúng tôi cũng được nghe nhiều chuyện cảm động và buồn cười. Như có bạn Việt Hà hồi nhỏ thì biếng ăn mà nghiền Phở, ở Vũng Tàu đi ăn Phở Bắc thì ăn nhiều lắm, rồi sau đó nghiền Phở.

Ăn Phở thời đó là buổi chiều chứ chưa được ăn bữa sáng Phở nào. Hay như bạn Hồng Hải ở Hà Nội thì ốm chỉ mong được bát nước Phở chan cơm nguội. Có bạn Quỳnh Iris thì từ sinh viên mê Phở đến mức toàn ăn hai bát. Đến khi sang Bỉ thì đến lúc tìm thấy Hanoi Station của bạn Hồng Hải hàng xóm thì lúc nào cũng phải ăn hai bát, thậm chí ăn món khác vẫn xin kèm theo bát nước Phở nóng, được miễn phí nữa… Nhóm sáng lập chúng tôi còn có cả ‘Tình ca Phở mùa thu’ ở châu Âu trong lúc ngẫu hứng nói gì với nhau về Phở đi. Xin đọc vui cùng Viet News UK và mọi người:

Phở Việt Nam Phở Châu Âu khắp toàn thế giới

Giữa những trái tim và những vì sao

Nước dùng trong sôi âm vang bếp lửa

Đôi đũa tre, gọng phở dài

Hơi khói bồng bềnh, nồng đượm sớm mai

Ngò thơm, rau sống, vị gừng cay, hành xanh vừa điểm nở

Tình ca WE LOVE PHỞ Chúng ta

Tình quê giữa miền đất mới

Ân tình, ấm áp nguy nga

Khói phở chiều thu nhớ cố hương nguồn cội

Tình phở tình anh em thân thiết bạn bè

Tình bếp Việt tình bốn phương nhân loại