Anh tăng học phí đại học ‘theo lạm phát’ đối với sinh viên nội địa từ 2026

Sau nhiều tranh luận, chính phủ Anh quyết định cho tăng học phí từ năm 2026 “lên theo mức lạm phát” để bảo vệ ngân sách các cơ sở giáo dục đại học.

Bộ trưởng Giáo dục Bridget Phillipson cho biết hôm 20/10/2025 về quyết định bỏ mức trần (cap) cho học phí (tuition fee) mà sinh viên nội địa ở Anh phải trả hàng năm cho trường của họ, nhưng đa số các sinh viên vay từ quỹ do nhà nước hỗ trợ (student loan).

Các báo cho hay với tuyên bố này thì sinh viên đang học sẽ phải trả học phí cao hơn từ năm học sau.

Hiện các mức học phí này là như sau:

Anh và xứ Wales: 9.535 bảng Anh mỗi năm

Bắc Ireland: 4.855 bảng Anh cho sinh viên Bắc Ireland hoặc 9.535 bảng Anh cho sinh viên các xứ của Vương quốc Anh.

Scotland: Miễn phí cho phần lớn sinh viên Scotland và 9.535 bảng Anh cho sinh viên các xứ còn lại của Vương quốc Anh.

Ngoài ra là tiền vay để chi trả cho sinh hoạt của sinh viên, thường từ trên 6 nghìn tới 12 nghìn/năm.

Đại học ở Anh thường kéo dài 3 năm cho hệ bachelor.

Sinh viên các bậc trên đại học (postgraduate) cũng có quyền vay tiền tuition fee và maintenance fee tương tự.

Sẽ tăng trên 10 nghìn bảng/năm

Với quyết định lịch sử công bố tháng này, từ năm 2026, “tuition fee” có thể lên quá 10 nghìn bảng Anh/năm học, thậm chí cao hơn nữa.

Bà Philipson cũng cho hay khoản vay hỗ trợ sinh hoạt (maintaince loan) sẽ cũng sẽ tăng hàng năm theo tỷ lệ lạm phát và cuối cùng học phí sẽ được yêu cầu gắn kết với chất lượng của trường đại học.

Các vụ lạm dụng chính sách để “mời gọi” các khóa học ít tính thực tiễn cho sinh viên chỉ nhằm thu tiền học phí, sẽ bị điều tra và ngăn chặn.

Trước mắt, những thay đổi này chỉ ảnh hưởng đến các trường đại học ở England (Anh) vì hệ thống giáo dục được chuyển quyền cho các xứ thành viên Vương quốc Anh, nên  Wales, Scotland và Bắc Ireland tự đặt ra các chính sách riêng của mình.

Dự kiến học phí cũng sẽ tăng ở ba xứ sở này, tương ứng với với Anh.

Trang của chính phủ Anh trích số liệu của Văn phòng chuyên trách Sinh viên dự báo rằng 43% các trường đại học sẽ thâm hụt ngân sách nếu không có các hành động nhằm thay đổi nguồn tài chính của họ.

Một số đại học đã hoan nghênh quyết định này vì lâu nay, tuition fee bị đóng băng dưới lạm phát khiến các trường không thể cân bằng thu chi và thường bị thâm hụt ngân sách.

Nhiều đại học ở Vương quốc Anh đã phải đóng các khoa và bộ môn, sa thải giảng viên, nhân viên hành chính, hoặc sáp nhập với trường khác để vượt qua khó khăn tài chính.

Cơ chế cho vay tiền học và tiền ăn ở

Cơ chế hiện nay là chính phủ bảo trợ và đảm bảo tài chính cho các công ty cho vay học phí, như Student Loans Companies và họ ký hợp đồng cho sinh viên vay tiền.

Tiền vay sẽ được chia làm hai loại: chi trả học phí – có thể được công ty chuyển thẳng tới đại học, và tiền hỗ trợ sinh hoạt, chuyển vào tài khoản cá nhân của sinh viên.

Tiêu chuẩn để được nhận tiền hỗ trợ sinh toàn được đánh giá trên cơ sở thu nhập của cha mẹ người sinh viên.

Nhưng gần đây, giá sinh hoạt và tiền thuê nhà của sinh viên lên cao, khiến các khoản vay không đủ chi trả.

Nghiên cứu của Viện Chính sách Giáo dục Đại học (Higher Education Policy Institute) công bố vào tháng 5 năm 2024, cho thấy khoản vay hỗ trợ sinh hoạt phí ở Anh thường chỉ đủ trang trải khoảng một nửa chi phí sinh hoạt, và còn không đủ ½ đối với sinh viên ở London.

Sau khi tốt nghiệp đại học, sinh viên ra trường sẽ phải trả, thường là 9% thu nhập, sau khi đạt được mức lương nhất định, ví dụ trên 27 nghìn bảng/năm.

Student Loans Company (SLC) nói rằng các sinh viên tốt nghiệp ở Anh bắt đầu trả khoản vay của họ trong năm tài chính 2024-25 trung bình nợ khoảng 53.000 bảng.

Cục nợ chung rất lớn

Cơ chế cho sinh viên vay tiền để học đại học có từ cuối thập niên 1990s, nhằm phổ cập giáo dục đại học ở Anh.

Nhưng những người chỉ trích cho rằng cách làm này khiến sinh viên mang nợ và nhà nước phải gánh chịu khoản tiền rất lớn.

Có ước tính nói kể từ khi có quy chế này năm 1998, nước Anh phải gánh khoản nợ chừng 32-25 tỷ bảng.

Tuy thế, chính phủ Anh vẫn nói rằng các biện pháp mới được công bố hôm nay dựa trên các thông báo trước đó của Thủ tướng Keir Starmer, tiếp tục mục tiêu phổ cập hơn nữa giáo dục đại học trong giới trẻ.

Theo đó, mục tiêu mới là ít nhất 2/3 thanh thiếu niên sẽ học lên cấp trên  phổ thông, gồm học đại học, trường nghề, thực tập – đến năm 25 tuổi, tăng từ 50% hiện nay.

Một mục tiêu phụ cũng sẽ đảm bảo ít nhất 10% thanh thiếu niên theo đuổi giáo dục kỹ thuật cao hơn hoặc thực tập đến năm 25 tuổi vào năm 2040, gần gấp đôi so với hiện nay.