Anh Vinh Lê với câu chuyện làm vườn và nghề trồng rau Việt ở Vương quốc Anh

Tại Anh, bất chấp điều kiện thời tiết, khí hậu rất khác miền đất nhiệt đới quê hương của họ, có những người Việt Nam như anh Vinh Lê vẫn yêu nghề trồng rau làm vườn và đã truyền cảm hứng cho hàng nghìn bạn khác làm theo, không chỉ ở Vương quốc Anh.

Anh Vinh Lê và cái duyên với nghề làm vườn ở xứ sở sương mù

Trả lời phỏng vấn của Viet News UK những ngày cuối năm 2024, đầu tiên, anh Vinh Lê kể:

“Từ khi tôi rời khỏi Việt Nam sang Anh Quốc đến giờ đã khoảng 37 năm. Những ngày đầu sang Anh Quốc rau Việt gần như không có, chỉ có một số cây rau của người Hoa bán ở những siêu thị Hoa hoặc Thái Lan”.

Anh cho biết anh vốn sinh ra ở vùng nông nghiệp, nhà ở Việt Nam có vườn rất rộng trồng nhiều loại rau, nên anh ăn rau Việt đã quen. Khi mới sang Anh, rất khó để có thể tìm mua rau Việt nên anh bắt đầu có ý tưởng trồng một số cây rau thơm tại nhà bằng những chậu nhỏ để cửa sổ. Dần dần, ý tưởng đó đã trở thành đam mê lúc nào không biết và anh đã trồng thêm ra đất, ra vườn, đồng thời anh lan tỏa đến mọi người.

“Rau Việt vùng nhiệt đới trồng ở vùng ôn đới rất khó. Nhiều lần tôi thất bại, trồng không lên, không có hiệu quả. Sau nhiều năm trồng, tôi mới rút ra được nhiều kinh nghiệm. Tôi để ý nhiệt độ, thời tiết, mọi nơi từng sinh sống. Cuối cùng, đến hiện tại, gần như tất cả loại rau Việt đều được tôi trồng thành công tại Anh Quốc.”

Có lúc phong tỏa đợt dịch Covid, thời gian rảnh nhiều, anh Vinh Lê bắt đầu làm video clip trên Youtube, Facebook để chia sẻ cho cộng đồng. May mắn trong khoảng bốn năm đổ lại đây, anh được nhiều cộng đồng người Việt ủng hộ và theo dõi kênh bởi mô hình trồng rau bằng thùng chậu không đục lỗ để trên các sân thượng hoặc ban công nhà, rất sạch sẽ, gọn gàng, hiệu quả mà vẫn đạt chất lượng rau. Với hình thức này, nước tưới ngấm luôn vào cây rau giúp cây phát triển rất tốt, thức ăn bón cho cây không bị đi ra ngoài nuôi cỏ.

Anh chia sẻ thêm:

“Rau của tôi có những lúc lên đến mấy trăm cái thùng chậy nhưng hàng ngày, tôi vẫn đi làm nail, đó là công việc chính của tôi. Mùa hè, tôi tranh thủ buổi sáng, buổi tối là làm được. Còn khi thời tiết lạnh, xấu hay gió to, tôi có thể bê di chuyển thùng chậu vào nơi có mái che.”

Cách thức trồng rau của anh rất hay. Chính vì thế mà rất nhiều người đã theo cách của anh ấy để trồng rau Việt và đã thành công ở các quốc gia xứ lạnh, đặc biệt là Anh Quốc.

Hành trình từ Việt Nam đến Anh Quốc của anh Vinh Lê

Anh Vinh Lê đi từ Lạng Sơn sang Hong Kong, sau đó sang Anh Quốc và định cư tại đó. Ban đầu, anh sống ở London khoảng hơn mười năm. Sau đó, anh bắt đầu cuộc sống mưu sinh, mở tiệm làm ăn và đi khắp mọi nơi, đến khoảng 7 tỉnh khác nhau. Anh thay đổi tiệm để kinh doanh và cuối cùng dừng chân tại một điểm ở Cheltenham, thuộc Hạt Gloucestershire.

“Tại Cheltenham, tôi thấy cuộc sống thanh bình và người dân thân thiện hơn. Đó là cơ duyên giúp tôi xây dựng gia đình và chọn đây là nơi ở cố định, có vườn rộng để trồng rau phục vụ nhu cầu gia đình mà không phải phụ thuộc vào việc mua sắm hàng ngày. Tôi đã khuyến khích mọi người dù trồng ít hay nhiều, thậm chí chỉ là vài chậu rau thơm thì cũng nên trồng để không cần phụ thuộc bên ngoài từ những thứ nhỏ nhặt nhất. Đặc biệt với ẩm thực Việt Nam, các món ăn cần đầy đủ gia vị để giữ được hương vị và bản sắc văn hóa của dân tộc, đất nước. Đó là điều quan trọng nhất” – Trả lời phỏng vấn của Viet News UK, anh Vinh Lê chia sẻ.

Từ sở thích trồng rau đến những hoạt động cộng đồng lan tỏa giá trị

Từ những trải nghiệm và kinh nghiệm đã có, anh Vinh Lê đã lập nên một hội yêu thích trồng rau, ẩm thực và du lịch để quảng bá, chia sẻ kinh nghiệm với cộng đồng người Việt trên khắp năm châu với mục tiêu tạo nên một nơi hội tụ để tham khảo, học hỏi về cách trồng và chăm sóc rau hiệu quả.

Trong thời gian ngắn, lượng người tham gia nhóm và trang của anh đã tăng lên đáng kể, tạo điều kiện để mọi người học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm. Những đóng góp của anh đã được nhiều trang báo tại Việt Nam đăng tải, với khoảng 10 bài viết về vườn của anh.

Những khó khăn, thuận lợi khi trồng rau Việt tại Anh Quốc?

Việc trồng rau Việt Nam ở Anh Quốc hoặc các quốc gia ôn đới lạnh gặp khó khăn lớn nhất là thiếu ánh sáng mặt trời và nhiệt độ không đủ ấm để một số loại rau phát triển. Anh Vinh Lê cũng gặp những khó khăn như vậy. Vì thế anh đã nghĩ ra và áp dụng phương pháp trồng rau bằng thùng chậu hoặc thùng xốp để có thể di chuyển cây mỗi ngày đến nơi có ánh sáng và nhiệt độ phù hợp.

“Nếu trồng rau trực tiếp trên đất mà không có nhà kính thì hiệu quả rất thấp. Tuy nhiên, không phải ai cũng có điều kiện xây dựng nhà kính hay sở hữu đất rộng để trồng. Vì thế, phương pháp trồng rau trong thùng chậu của tôi rất ưu việt, chỉ cần di chuyển cây đến nơi có ánh sáng, nhiệt độ ấm, rau phát triển hiệu quả. Đặc biệt với khí hậu ở xứ lạnh, phương pháp này của tôi vừa tiết kiệm công sức lại vừa mang lại hiệu quả cao.”

Về thuận lợi, trồng rau trong thùng chậu với khí hậu ôn hòa ở Anh Quốc cũng khá nhàn. Có nhiều người chưa biết thì cứ nghĩ phải vất vả lắm. Nhưng thực ra không phải bởi trồng rau ở đây không phải chăm bẵm và tưới nước quá nhiều. Anh Vinh Lê chia sẻ thêm:

“Tôi đi làm nail 6 ngày/tuần nhưng tôi vẫn có thời gian trồng 2 vườn, một vườn ở nhà và một vườn ngoài đồng. Thời gian cho vườn cũng không cần nhiều, mùa hè chỉ cần 1 – 1,5 tiếng mỗi buổi sáng và buổi tối. Còn mùa đông thì gần như tôi không ra vườn, một tuần chỉ ra 1 – 2 buổi.”

Khí hậu ở Anh không nắng nóng như ở Việt Nam. Nếu như ở Việt Nam, với thời tiết nắng nóng nhiều, một ngày không tưới rau 2 lần vườn rau sẽ chết hoặc không phát triển được thì ở Anh Quốc, anh không mất công tưới nước, chăm bón nhiều. Hàng ngày, anh vẫn diện đồ đẹp đi làm công việc chính. Còn buổi tối hoặc khi rảnh, anh dựng mái che lên, cho các cây rau vào chăm khá dễ. Đây chính là điều thuận lợi nhất khi trồng rau ở xứ lạnh. Trồng rau nhưng khá an nhàn, sạch sẽ, khi làm vườn anh vẫn ăn mặc bình thường, không giống như một người nông dân thực thụ.

Đam mê trồng vườn thu hút hàng nghìn người xem trên YouTube, Facebook

Với đam mê và sở thích trồng rau, hiện tại trang Facebook và YouTube của anh có đến 80% là người Việt Nam theo dõi kênh bởi ở Việt Nam có rất nhiều người theo mô hình của anh Vinh Lê để trồng rau sạch ở ban công và trên sân thượng. Ngoài ra còn có một số cộng đồng người theo dõi các kênh của anh đến từ Mỹ, Úc, Nhật và một số quốc gia châu Âu.

Đến nay, kênh YouTube của anh có hơn 10.000 người đăng ký tham gia kênh và Facebook của anh cũng có lượng follow tương đối cao. Trên các kênh, ngoài chia sẻ về làm vườn, anh còn chia sẻ thêm về ẩm thực nấu ăn.

Chuyện đáng nhớ trong hoạt động của Hội yêu thích làm vườn tại Anh Quốc

Anh Vinh Lê nói hàng ngày anh bỏ ra khá nhiều thời gian để nhắn trả lời các câu hỏi của mọi người như tư vấn trồng rau, gửi hạt giống cho mọi người trên toàn thế giới. Anh cảm thấy đó là những công việc thú vị, có ích.

“Tôi đã gửi vài nghìn lá thư rồi mà gần như là theo khả năng của tôi. Tôi thích chia sẻ với mọi người chứ tôi không lấy cước phí của ai. Đó là sở thích, đam mê của tôi.”

Anh cũng chia sẻ thêm điều đáng nhớ:

“Có những người mới tập làm vườn hỏi tôi những câu hỏi mà tôi thấy rất khó trả lời như Củ sả hoặc ớt để đông đá trong tủ lạnh rồi thì có bỏ ra reo được không, có nảy mầm được không. Tôi cảm nhận được sự thú vị, sự vô tư của những người chưa từng làm vườn qua những câu hỏi đó. Ngoài ra, có những lúc tôi vội vàng chạy mưa chạy tuyết rơi theo dự báo, đưa những chậu rau vào nơi an toàn. Nhưng cuối cùng, chỉ trong vòng 1 – 2 phút thì trời lại tạnh ráo, ấm áp trở lại. Đó là những kỉ niệm đôi khi tôi thấy nó khiến mình mệt nhọc nhưng thật sự lại rất vui.”

…thêm cả sở thích ẩm thực

Trên các Hội nhóm của anh, ngoài việc chia sẻ về làm vườn, trồng rau quả thông thường, anh còn chia sẻ những tips khó hơn. Ví dụ như đào và quất ở Anh Quốc thường nở hoa vào tháng tư, thì anh sẽ chia sẻ cách ép cây đào, cây mai, cây quất ra hoa ra quả vào đúng dịp Tết Nguyên Đán của Việt Nam, khoảng giữa tháng 1 đến đầu tháng 2.

Song song với sở thích và chia sẻ về làm vườn, anh còn có rất nhiều chia sẻ về ẩm thực. Anh thường chia sẻ với mọi người các công thức chế biến, ướp, nấu những món ăn thuần Việt trên fanpage, facebook, youtube, tiktok. Hiện tại đến bây giờ trên các nền tảng anh chia sẻ, các nội dung đang phát triển rất tốt. Các clip khoảng mấy chục đến 100 – 200 nghìn view. Có những clip viral lên đến 600.000 view – một con số vô cùng ấn tượng.

Một lần nữa, anh nhận định với Viet News UK và mọi người đang theo dõi anh:

“Tôi không phải là một YouTuber hay một người làm TikTok chuyên nghiệp để kiếm tiền. Hàng ngày, tôi được chia sẻ, được giúp đỡ cộng đồng, được mang năng lượng tích cực đến với mọi người, đó chính là sở thích, niềm vui và đam mê của tôi.”