Cuộc chiến thuế quan: Canada và Mexico hợp tác, Trung Quốc ‘trả đũa Mỹ’

Diễn biến mới nhất trong chiến tranh thuế quan là Canada và Mexico gửi quân tới biên giới giúp Mỹ “chặn luồng fentanyl’, theo yêu cầu của Tổng thống Donald Trump.
Sau lời tuyên bố đánh thuế hàng nhập khẩu từ Canada và Mexico thêm 25% của Tổng thống Donald Trump, lãnh đạo hai nước láng giềng của Mỹ đều nhanh chóng tuân phục.
Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum hôm 03/02/2025 đã vui mừng nói với báo chí bà đã đạt thỏa thuận tạm thời để Hoa Kỳ hoãn thi hành chế độ thuế quan cao với nước bà trong 30 ngày.
Trong thời gian đó, 10 nghìn Vệ binh Quốc gia Mexico được điều ngay lập tức tới biên giới với Mỹ để giúp Hoa Kỳ “đánh phá các băng đảng vận chuyển fentanyl vào Mỹ”.
Ông Trump thì còn nói rằng quân Mexico sẽ phải giúp Mỹ ngăn “di dân trái phép”.
Một thỏa thuận chóng vánh với Canada đã đạt được cùng ngày.
Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho biết nước ông sẽ cử thêm 10 nghìn quân tới biên giới với Mỹ để chặn fentanyl.
Các đơn vị Canada-Mỹ cũng sẽ phối hợp phá án, bắt đường dây mafia.
Một chiến dịch bảo vệ biên giới với Mỹ, trị giá 1,3 tỷ đô la Canada, được chính phủ Trudeau nói sẽ “áp dụng nhanh chóng”.
Đổi lại, Mỹ tạm ngưng áp thuế quan cao trong đúng 30 ngày.
Các báo Bắc Mỹ cho rằng cách dùng thuế quan để buộc các nước khác tuân phục của ông Trump xem ra có hiệu quả tức thời.
Tuy thế, quan hệ quốc tế bỗng trở nên bất bình đẳng, mang tính đe dọa, nước lớn buộc nước nhỏ phải nghe theo khá trắng trợn, theo những lời chỉ trích.
Trung Quốc thì sao?
Bị Hoa Kỳ áp thuế nhập khẩu 10%, có hiệu lực cùng ngày với Canada và Mexico hôm 03/02, Trung Quốc chọn cách đáp trả chọn lọc hơn.
Dù ông Trump tung ra mức thuế quan 10% với “mọi hàng hóa đến từ Trung Quốc”, Bộ Tài chính CHND Trung Hoa nói họ sẽ đánh thuế các mặt hàng từ Mỹ với mức thuế khác nhau.
Ví dụ, khí đốt hóa lỏng (LNG) và than từ Mỹ bị thuế nhập 15%, dầu thô, dụng cụ nông nghiệp, một số loại xe hơi bị 10%. Hải quan TQ công bố mức thuế mới riêng rẽ cho các kim loại từ Mỹ như túngten, tellurium, ruthenium, mplybdenum.
Cùng thời gian, Trung Quốc tuyên bố “điều tra tập đoàn Google” vì vấn đề an ninh quốc gia.
Trung Quốc cũng đặt ra đúng 1 tuần để các công ty chuẩn bị và mức thuế mới áp lên hàng hóa Mỹ sẽ có hiệu lực từ 10/02.
Trong khoảng thời gian từ nay tới đó, có khả năng TT Trump sẽ điện đàm với Chủ tịch TQ Tập Cận Bình, theo thông báo từ phía Hoa Kỳ.
Không rõ cuộc điện đàm đó, nếu xảy ra, có giống như các cuộc đối thoại của ông Trump, mang tính chất mặc cả, với lãnh đạo Mexico và Canada hay không.