EU-UK đồng ý về ‘quyền tự do đi lại’ của chó mèo và chồn
Vương quốc Anh đã đề nghị tham gia lại chương trình hộ chiếu thú cưng của Liên minh châu Âu (EU) trong đàm phán “tái lập quan hệ” 4 năm sau khi rời khỏi chương trình này khi giai đoạn chuyển đổi Brexit (tháng 1/2020) kết thúc.
Các quan chức Anh muốn để mèo, chó và các loài thú cưng khác của Anh có thể tự do di chuyển trong khu vực EU khi họ thảo luận về một thỏa thuận y tế thú y mới theo cách EU đã ký với Thụy Sĩ.
Trước khi Anh rời khỏi chương trình này vào tháng 1 năm 2021, ước tính có khoảng 250.000 chủ ở Anh đã đưa thú cưng của họ sang EU hàng năm. Thông thường các gia đình đi nghỉ hè, nghỉ đông mang chó mèo, thậm chí chồn (ferret) của mình đi cùng. Một số nhỏ người khiếm thị cần có chó dẫn dắt (guide dog) của họ đi cùng khi du lịch.
Các quy định của Brexit khiến việc người dân muốn đưa thú cưng của họ từ Anh sang EU hoặc Bắc Ireland (cùng trên đảo với CH Ireland thuộc EU) phải trả phí cao và mất nhiều thời gian giải quyết giấy tờ thú y.
Theo quy định hiện tại, chủ sở hữu thú cưng của Anh không còn được sử dụng hộ chiếu thú cưng của EU như trước Brexit mà cần có giấy chứng nhận của bác sĩ thú y xác nhận rằng các biện pháp tiêm phòng phòng bệnh dại của thú cưng đã được cập nhật trước khi đi.
Một mũi tiêm phòng dại có giá từ 50 đến 80 bảng Anh, còn giấy chứng nhận sức khỏe thú y cho chó mèo, chồn (ferret) có giá từ 100 đến 200 bảng Anh.
Các chủ đề to lớn hơn
Theo các báo Anh sáng 19/05/2025 thì đến nửa đêm ngày Chủ Nhật (18/05), hai bên EU và Anh đã hoàn tất đàm phán để “hóa giải” các khác biệt quan điểm nhằm dung hòa lợi ích.
Ba hồ sơ quan trọng nhất với Anh là quốc phòng, kinh tế-thương mại gồm quota nghề cá, quy chế xuất nhập khẩu thực phẩm với EU, và quy chế di chuyển, làm việc, học tập tự do song phương cho người trẻ 18-30 tuổi.
Dấu hiệu của một thỏa thuận chung có giá trị kinh tế và ý nghĩa quốc phòng lớn được Bộ trưởng Thương mại Jonathan Reynolds “bật mí” với truyền thông Anh rằng hai bên “sẽ có giải pháp tích cực (positive solution) nếu tiếp tục đàm phán với tốc độ này”.
1-Căn cứ vào tin báo chí, có thể thấy lĩnh vực có tiến triển tốt nhất là quan hệ an ninh quốc phòng, căn cứ vào lịch họp và chụp hình kỷ niệm của các lãnh đạo EU tại London trưa ngày thứ Hai.
Chủ tịch Ủy ban EU, Bà Ursula von der Leyen, bà Kaja Kallas, lãnh đạo ngoại giao EU sẽ cùng các quan chức và thủ tướng Anh chụp hình tại chiến hạm HMS Sutherland đậu trên sông Thames sau bữa trưa cùng ngày, để thể hiện quyết tâm cùng tăng cường an ninh-quốc phòng chống lại Nga. Điều Anh muốn là được tham gia Quỹ Quốc phòng EU trị giá 150 tỷ euro và xuất khẩu vũ khí sang các nước EU dễ dàng. Cuộc chiến ở Ukraine là lý do hai bên xích lại gần nhau hơn bởi Anh, bên cạnh Pháp, đã đóng vai trò quan trọng trong nhóm bốn nước “nòng cốt” hỗ trợ quân sự cho Ukraine cùng Đức và Ba Lan những tháng qua.
2-Về kinh tế-thương mại, nhiều khả năng hai bên sẽ chấp nhận tạo cơ chế để Anh “điều chỉnh song hành” các quy định vệ sinh, an toàn thực phẩm và tiêu chuẩn chất lượng, thành phẩm của đồ ăn thức uống với chuẩn EU. Nếu EU thay đổi quy định nào đó trong tương lai thì Anh sẽ tự nguyện làm theo đúng như vậy. Cách làm này khiến Anh không cần phải tham gia liên minh thuế quan với EU mà vẫn được đặc cách bán các mặt hàng nói trên miễn thuế nhập vào thị trường EU, đem lại lợi nhuận tăng lên ít nhất là 25 tỷ bảng Anh/năm so với thời gian hậu Brexit như hiện nay và đóng góp vào GDP con số tăng trưởng năm tới 2,2%.
Về quyền đánh cá ở eo biển La Manche (English Chanel), thuộc hồ sơ đàm phán về kinh tế nông nghiệp, thủy hải sản, hai bên đồng ý gia hạn quy chế hiện hành 12 năm, để tránh các bất đồng lớn. EU muốn thỏa thuận chia sẻ quota đánh bắt có giá trị vĩnh viễn nhưng Anh e ngại phản ứng của ngư dân nước mình nên tạm thời chỉ đồng ý 12 năm.
Theo Times Radio, đánh cá là nghề không có ý nghĩa bao nhiêu về kinh tế với nước Anh, chỉ đóng góp 0,04% GDP và giá trị các quota đánh bắt ở vùng biển giáp biên giới EU lại còn nhỏ hơn nữa, nhưng lại có ý nghĩa văn hóa, truyền thông cao. Lý do là người Anh yêu biển và nghề cá và nghề hàng hải có vị trí rất quan trọng trong bản sắc dân tộc Anh. Tương tự như vậy, ở EU, nghề đánh cá ven bờ của ngư dân Tây Ban Nha và Pháp lại được các cộng đồng địa phương bảo vệ, đề cao trong khi toàn bộ đóng góp của nghề cá cho GDP toàn khối EU chỉ đạt có 0,1%.
3-Mảng thứ ba không kém phần quan trọng là việc hai bên bàn về ‘youth mobility scheme’ (YMS-di chuyển tự do) với EU cho phép thanh niên 18-30 tuổi từ hai bên đi lại tự do sang lãnh thổ của nhau để học tập và làm việc “tới 2 năm”.
Theo một số đánh giá, YMS cho phép Anh kiếm thêm tới 5 tỷ bảng cho nền kinh tế mỗi năm, và thúc đẩy 0,45% GDP trong tăng trưởng dài hạn. Chỉ riêng con số sinh viên từ EU sang Anh du học nếu quay lại như trước Brexit là chừng 178 nghìn/năm thì thu nhập từ học phí cho các đại học Anh đã rất lớn. Hiện nay, số sinh viên EU học ở Anh đã giảm quá 50% sau Brexit. Tuy thế EU muốn Anh giảm học phí cho họ và Anh thì muốn hạn chế quota số sinh viên sang Anh du học, trong năm đầu tiên chỉ là 32 nghìn, rồi sẽ xem xét tiếp.
Đây là điều còn bàn cãi tiếp tục trong thời gian tới vì EU không muốn hạn chế số người trẻ sang Anh làm việc, học tập trong khi Anh lo sợ số người nhập cư sẽ tăng.
