Thăm Albania, thủ tướng Anh nói sẽ lập ‘trại hồi hương’ cho người trượt tỵ nạn

Phát biểu khi thăm Albania tuần này, Thủ tướng Anh Sir Keir Starmer nói chính phủ Vương quốc Anh đang tiến hành đàm phán với các nước khác để thiết lập các “trung tâm hồi hương” ở nước ngoài dành cho những người xin tị nạn thất bại.

Trong chuyến thăm chính thức đầu tiên tới Albania, ông Starmer thảo luận với Tổng thống Edi Rama của nước chủ nhà về các biện pháp “phá băng đảng buôn người” và hạn chế di cư trái phép.

Phía Anh sẽ hỗ trợ Albania trong việc tái định cư công dân Albania bị trục xuất về từ Anh.

Thế nhưng ông Rama nói nước ông không bàn với nước nào ngoài Ý về việc vận hành các “trung tâm cứu xét đơn” cho người xin tỵ nạn tới Ý bằng đường biển.

Ý và Albania đã ký với nhau hợp đồng mở trung tâm như vậy nhưng việc vận hành bị tòa án Ý ách lại, với lý do đơn tỵ nạn phải được thực hiện trên lãnh thổ Ý mới đúng luật.

Trong khi đó, Thủ tướng Anh cho biết chính phủ đã bắt đầu thảo luận về việc gửi những người xin tị nạn ra nước ngoài để xử lý sau khi đơn của họ bị bác ở Vương quốc Anh.

Ông không tiết lộ quốc gia nào có liên quan và đâu là nơi mà những người xin tị nạn thất bại có thể bị gửi tới nhưng Albania nói rằng họ không tham gia các cuộc đàm phán đó.

Sir Keir Starmer vừa đến Albania để công bố các biện pháp riêng biệt nhằm trấn áp tội phạm có tổ chức và di cư bất hợp pháp. Sang ngày 16/05 ông sẽ dự hội nghị an ninh trong khu vực Đông Nam châu Âu.

Số người vượt biển Manche (English Chanel) từ châu Âu lục địa vào Anh đã vượt mốc 12.000 kể từ tháng 1, đưa năm 2025 trở thành năm kỷ lục.

Khác kế hoạch Rwanda thế nào?

Các báo Anh cho hay nếu lập được các trung tâm hồi hương ở vùng Tây Balkans thì chúng không giống với kế hoạch Rwanda của chính phủ tiền nhiệm (của đảng Bảo thủ) tại Anh.

Với kế hoạch đó, mọi người vượt biên vào Anh sẽ ngay lập tức được đưa sang trại ở Rwanda, châu Phi để cứu xét đơn tỵ nạn. Nếu bị bác đơn, họ sẽ phải về quê hương, hoặc nếu được công nhận tỵ nạn thì họ có quyền tìm nơi định cư ở châu Phi.

Nhưng kế hoạch Tây Balkans mà chính phủ đương quyền ở Anh muốn thực hiện lại là mở các trung tâm để giữ những người đã sử dụng hết tất cả cách hợp pháp để ở lại Vương quốc Anh.

Họ được xét đơn tỵ nạn ở Anh nhưng bị bác bỏ và không chịu hồi hương, ví dụ như cố tình gây trì hoãn, bằng các chiến thuật khác nhau, như lập gia đình, làm mất giấy tờ…để cản trở lệnh trục xuất của họ. Chỉ khi đó họ mới bị đưa sang trung tâm hồi hương ở một nước vùng Balkans.

Một phát ngôn viên của Phủ Thủ tướng Anh hôm 15/05 nói về kế hoạch này rằng “nó sẽ đảm bảo rằng [người bị bác đơn tỵ nạn] không có cơ hội làm cho quá trình trục xuất trở nên khó khăn hơn bằng chiến thuật như bắt đầu lập gia đình… như chúng ta đã thấy trong quá khứ.”

Đảng Bảo thủ đã lên tiếng phê phán kế hoạch Balkans của chính phủ (thuộc đảng Lao động), nói rằng “nó có còn hơn không nhưng hoàn toàn không hiệu quả (so với kế hoạch Rwanda) vì đa số người vào Anh bằng thuyền nhỏ thuộc các quốc tịch mà Anh cấp cho quy chế tỵ nạn”.

Thống kê của Bộ Nội vụ Anh công bố hôm 27/02/2025 nói rằng trong năm 2024, người mang quốc tịch Pakistan (10.542), Afghanistan (8.508) và Iran (8.099) là nhóm phổ biến nhất xin tỵ nạn, chiếm tổng cộng khoảng 25% số đơn ở Anh.

Ngoài ra, mức tăng lớn nhất trong các đơn xin tỵ nạn đến từ công dân Pakistan và Việt Nam.

Số người Pakistan xin tỵ nạn đã tăng 79% trong năm ngoái, lên 10.542 người, còn số người Việt tăng đã hơn gấp đôi (+113%) với con số 5.259 người tính đến hết tháng 12/2024