Tháng Năm nói chuyện hoa hồng nước Anh
Nguyễn Giang viết:
Những ngày tháng Năm ở Anh thời tiết thật lạ và rất bất thường, khó đoán trước. Người Anh có câu “May’s Weather Can Bring A Mixed Mood Of All Seasons” – tạm dịch là ‘Thời tiết tháng Năm có các gam màu cảm xúc của đủ bốn mùa’.
Người Việt ở Anh có thể cảm thấy sự trái nắng trở trời, sớm nắng chiều mưa đó thật rõ rệt. Những ngày này ở vùng Đông Nam đảo Anh ngày đã dài hơn với tiết Xuân ấm áp dần nhường chỗ cho bầu không khí chớm Hè, có lúc nhiệt độ lên gần 25 độ C để đám thanh thiếu niên vứt bớt áo quần, khoe chân khoe tóc. Nhưng cũng có những buổi sáng trời vẫn khá lạnh, chỉ 8-10 độ mà thôi, và sợ nhất là những cơn mưa bất chợt, vừa nắng rát đã tới mưa rào. Mưa gì mà như té nước xuống phố khiến người ta chạy không kịp. Gió thì thôi rồi các bạn ạ, nhất là ở những điểm cao như Công viên Hoàng gia Greenwich. Có những lần chúng tôi đi dạo, đang ngắm hoa cỏ, cây ra bung ra màu lục diệp phới phới bị gió ập ào khiến phấn hoa, lá nhỏ ập đầy mặt, cay xè cả mắt mũi.
Điểm sáng của tháng Năm là mùa hoa hồng, loài hoa sang trọng và đẹp lạ lùng, cánh hoa mỏng tang, thơm tinh khiết, nhưng thân cây luôn có gai. Thật xứng đáng với danh hiệu Quốc Hoa của England, kể từ thế kỷ 15.
Ở Anh, tháng 4 là mùa hoa thủy tiên vàng (daffodil) nở dũng cảm trong gió lạnh nhưng sang tháng Năm thì hoa hồng được thời tiết, được thiên nhiên xòe tay nâng niu chào đón. Nói thêm về lịch sử và biểu tượng thì bốn xứ tạo nên United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland đều có quốc hoa riêng: England có hoa hồng, Wales có hoa thủy tiên, Scotland có hoa nhím (thistle) và Bắc Ireland có hoa me đất (shamrock- còn gọi là hoa đậu ba chẽ).
Loài hoa của vua và nữ hoàng
Nếu chịu khó để ý bạn sẽ thấy các khu vườn cạnh lâu đài, cung điện hoàng gia ở Anh đều có một vườn hoa hồng.
Vì như tôi viết ở trên, hoa hồng là loài hoa được chọn để vẽ lên gia huy của vua Anh. Nội chiến Anh giữa hai hoàng tộc Lancashire và York được gọi là Chiến tranh Hoa Hồng (The Wars of the Roses (1455-1487). Các vị vương tôn nhà York chọn hoa hồng trắng (white rose) còn bên Lancashire chọn hoa hồng đỏ thắm (red rose). Dù ‘đánh nhau vỡ đầu’ hơn 30 năm, hai gia tộc người Anh này lại chọn sự hòa hợp hòa giải bằng hôn nhân và…hoa hồng.
Cụ thể là vua Henry VII của nhà Lancashire cưới Công chúa Elizabeth của nhà York và lập ra triều Tudor đầu tiên ở Anh. Không chỉ chấm dứt nội chiến, nhà vua còn lấy hình hoa hồng đặt thành gia huy của dòng họ mới, đoàn kết dân tộc, để vương triều Anh tồn tại tiếp tục từ thế kỷ 15 đến nay mà vẫn khỏe mạnh.
Ngày nay, bạn thấy hoa hồng có ở cả trên quốc huy Anh, và trên logo của đội tuyển bóng đá England là thế. Trong văn chương, ca nhạc hiện đại, hẳn không ai quên được lời ca của Elton John “Goodbye England’s rose; may you ever grow in our hearts” năm 1997 dành tặng cho Công nương Diana Spencer, một đấng hồng nhan bạc mệnh của Anh quốc.
Vườn hồng và nghệ thuật chụp ảnh
Trở lại chuyện vườn hồng. Ai tới trung tâm London nên ghé thăm Công viên Regent’s Park, xây dựng năm 1838. Trong công viên này có vườn hoa hồng mang tên nữ hoàng Mary: Queen Mary’s Rose Gardens. Đây là nơi có bộ sưu tập hoa hồng lớn nhất nước Anh: 12 nghìn cây. Môn thực vật học cho biết hoa hồng dại, nụ và hoa nhỏ có trên đảo Anh từ rất lâu nhưng loài hoa to được đưa về từ Rome, có tên là Rosa Gallica vào thế kỷ 13. Các giống hoa hồng Anh phát triển tốt, hợp thổ nhưỡng nhưng chưa phong phú về chủng loại. Phải đến thế kỷ 18, nhờ các thương thuyền Anh đem thêm giống hoa hồng từ Trung Hoa về, người Anh mới lai ghép tạo ra hàng trăm giống mới.
Gần nơi chúng tôi sống ở về phía Đông Nam London là Công viên Hoàng gia Greenwich, đi bộ một chút là tới Deptford High Street, nơi có nhiều hàng quán Việt Nam. Công viên Hoàng gia Greenwich thì rất nổi tiếng, được thành lập năm 1433 (cùng giai đoạn trị vị của vua Lê Thái Tông, vị hoàng đế thứ hai của hoàng triều Lê nước Đại Việt), nhưng vườn hồng ở mé phía Đông thì khá mới, có từ năm 1961 mà thôi.
Đi dạo ở Công viên Greenwich tôi ưa tạt qua Rose Garden nhỏ này. Nói là nhỏ mà vườn có tới 500 loại hoa hồng khác nhau và thú vị hơn cho ai thích chụp ảnh là vị trí. Rose Garden nằm trong khuôn viên của Ranger’s House, tạm gọi là nhà của người gác vườn. Nhưng gác vườn cho vua chúa thì nhà là cả một villa theo phong cách Georgian có tường gạch đỏ màu huyết dụ rất đặc trưng mà Anh gọi là ‘Georgian Tumbled Red’. Trong villa này hiện có Bộ sưu tập do tỷ phú kim cương Sir Julius Wernher (1850-1912) để lại cho hậu thế, rất đáng xem. Đứng từ lối đi giữa của vườn nhìn vào tòa nhà ta sẽ thấy các luống hoa hồng đẹp hơn nhờ background cổ kính.
Ảnh hoa hồng nước Anh do người Việt Nam chụp thì tôi chưa thấy ai hơn anh Vũ Kim Thanh. Từ thuở smartphone phổ biến khắp ngang cùng ngõ hẻm người ta cứ nhầm tưởng là chỉ cần giơ máy điện thoại lên bấm một cái là có ảnh đẹp…Bấm ào ào thế thì những người như tôi hóa ra cũng thành photographer hết thì căng các bạn nhỉ.
Chụp ảnh nghệ thuật là thứ rất khó, đòi hỏi không chỉ nhãn quan nhạy bén về màu sắc, tiêu cự, góc bắt hình mà còn cần cả trái tim bắt được nhịp sống đẹp của thiên nhiên, của không gian quanh ta.
Kiên nhẫn và cảm thụ được nhịp thời gian lưu lại chỉ một vài khoảng khắc trên hoa lá lại là một đức tính và sự may mắn khác. Còn kiểu du khách châu Á (không tiện kể tên quốc gia) cứ đi như phi ngựa qua công viên, chụp ào ào đem về khoe vội lên mạng xã hội thật không phải là cách yêu hoa và chụp ảnh hoa có tâm.
Ảnh hoa hồng của anh Vũ Kim Thanh đạt được các tiêu chí tôi nêu ra ở đây. Các bạn hãy xem để tự có nhận xét của mình và hãy chọn cho mình những bông hoa yêu thích trong những ngày mưa nắng của tháng Năm.
