Tìm hiểu lời tuyên thệ và cam kết khi trở thành công dân Anh
Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland theo thể chế dân chủ đại nghị với Quốc hội ở London và các nghị viện Scotland, Wales và Bắc Ireland được bầu ra theo nguyên tắc tự do, dân chủ và cạnh tranh đa đảng.
Nhưng Anh cũng còn có chế độ di sản là quân chủ lập hiến, với Vua Charles III (trước đây là nữ hoàng Elizabeth II) giữ vai trò nguyên thủ quốc gia.
Sự hòa trộn hiện đại và di sản khiến trên thực tế, Anh có thể chế ‘quân chủ lập hiến dân chủ’ (democratic constitutional monarchy), với bên tư pháp là Quốc hội thông qua luật, hành pháp là Chính phủ điều hành việc nước theo luật và tư pháp là Hệ thống tòa án.
Cơ chế tam quyền phân lập này có tác dụng kiểm soát quyền lực lẫn nhau nhưng cũng phản ánh tính đa dạng của xã hội, thể hiện ở ngay lời tuyên thệ nhập tịch.
Tức là chính phủ Anh vừa yêu cầu người muốn thành công dân Anh phải tuyên thệ trung thành với nhà vua, để thành ‘thần dân’, vừa cam kết tuân thủ các giá trị tự do, dân chủ của nền dân chủ hiện đại.
Chưa kể vì vua Anh là người đứng đầu Giáo hội Anh giáo nên quốc đạo của Anh là Anh giáo (Anglicanism), nên trên lý thuyết, thần dân của vua Anh cũng cần thề trước Chúa Trời.
Hiển nhiên đây là các giá trị có phần trái ngược nhau, vì một người theo tư tưởng tự do có thể không chấp nhận một tôn giáo nào cả, hoặc đạo gốc của họ không phải Ky Tô giáo nên khó mà tuyên thệ trước cả Chúa Trời của Anh giáo.
Bởi thế, hướng dẫn cho Bộ Nội vụ Anh cho thủ tục tuyên thệ nhập tịch Anh đã tôn trọng cả ba giá trị này, và cho người ta quyền tự do lựa chọn.
Cụ thể, người nhập tịch Anh khi tới dự lễ do Hội đồng địa phương tổ chức sẽ có thể chọn 1 trong 2 phương án:
1-Tuyên thệ trung thành (Oath of allegiance): “Tôi, (họ tên), xin thề trước Thiên Chúa toàn năng rằng, khi trở thành công dân Anh, tôi sẽ trung thành và tôn kính đúng mực đối với Đức Vua Charles III, với Thái tử và những người Kế Vị của ngài, theo pháp luật.
2-Lời xác tín trung thành (Affirmation of allegiance): Tôi, (họ tên), trịnh trọng, chân thành và thật thà tuyên bố và khẳng định rằng khi trở thành công dân Anh, tôi sẽ trung thành và tôn kính đúng mực đối với Đức Vua Charles III, với Thái tử và những người Kế Vị của ngài, theo pháp luật.
Khi tuyên thệ bạn phải đọc nguyên văn lời như trên. Tuy nhiên, lời tuyên thệ 1 có nội dung theo Thiên Chúa giáo, còn lời xác tín chỉ nói tới vị quốc vương mà thôi.
Sau đó, với tư cách là tân công dân, người tuyên thệ sẽ phải đọc thêm cam kết tôn trọng các giá trị tự do và dân chủ của thể chế chính trị tại Anh với nội dung sau:
Lời cam kết (Pledge): Tôi sẽ đặt lòng trung thành của mình cho Vương quốc Anh và tôn trọng các quyền lợi và giá trị tự do của quốc gia. Tôi sẽ bảo vệ các giá trị dân chủ của đất nước. Tôi sẽ tuân thủ các luật pháp của quốc gia một cách trung thành và thực hiện nghĩa vụ và trách nhiệm của mình như một công dân Anh.
Cuối cùng, tấm hộ chiếu Anh mà bạn được cấp sau khi nhập tịch có design khác với hộ chiếu Việt Nam và các nước theo thể chế cộng hòa.
Đó là ngay ở bìa, thay vì hình quốc huy thì hộ chiếu Anh có hình gia huy của Hoàng gia, triều đại Windsor với sư tử và con kỳ lân trắng một sừng canh gác tấm khiên màu vàng và vương miện Thánh Edward.
Sau thời trị vị của mẹ ông, Nữ hoàng Elizabeth II từ 1953 tới 2022, vua Charles III lên nối ngôi và đã ra lệnh sửa chút ít gia huy của Hoàng gia (Royal Coat of Arms-nghĩa đen là tấm phủ khiên hiệp sĩ).
Ngày 10/10/2024, một gia huy mới của Hoàng gia thời đại Charles III được công bố (xem hình), với các nét vẽ của chiếc khiên đơn giản hơn trước. Hình này ngay lập tức thành huy hiệu và logo mới của mọi cơ quan công quyền, quân đội, tòa án.
Hình gia huy Hoàng gia cũng được in ngay lên hộ chiếu Anh màu xanh lính thủy (mẫu phát hành sau Brexit, thay cho mẫu trước màu đỏ burgundy của EU) cho những bạn may mắn được thành công dân Anh.
Trên nguyên tắc, chính phủ Anh phải “tuân lệnh vua” để bảo vệ bạn một khi bạn đã là công dân Anh ở mọi nơi, mọi chỗ. Trong trường hợp người song tịch thì chính phủ Anh sẽ cố gắng bảo vệ bạn trong phạm vi có thể vì người có hai quốc tịch có thể cùng lúc có các nghĩa vụ, quyền lợi không tương thích, nếu luật pháp hai quốc gia có phần khác biệt.
Một bình luận trong “Tìm hiểu lời tuyên thệ và cam kết khi trở thành công dân Anh”