Tìm hiểu quy định nhập cư mới ở Anh 2024-25
Tân chính phủ của đảng Lao động tại Anh không chỉ giữ nguyên các điều chỉnh siết chặt hơn quy chế cấp thị thực cho người lao động nhập cư do chính phủ tiền nhiệm thông qua mà còn yêu cầu doanh nghiệp thay đổi cách tuyển người để giảm phụ thuộc vào nguồn nhân công từ nước ngoài.
Kế hoạch 5 điểm nhằm hạn chế số người tới Anh
Vào ngày 4/12 năm 2023, Bộ trưởng Nội vụ Anh, ông James Cleverly (chính phủ nhiệm kỳ trước, thuộc đảng Bảo thủ), đã công bố những thay đổi trong quy định về thị thực nhập cảnh và visa lao động trong một kế hoạch “năm điểm”.
Ông Cleverly mô tả đây là kế hoạch nhằm giảm số người nhập cư vào Anh, một vấn đề gây căng thẳng giữa các đảng phái chính trị. Bộ Nội vụ đã công bố thêm hai nhóm điều khoản được chỉnh sửa, bổ sung (revisions) về quy định nhập cư (immigration rules), vào các ngày 19 tháng 2 và 14 tháng 3 năm 2024.
Sau thay đổi chính phủ tháng 7 cùng năm, đảng Lao động lên nắm quyền đã giữ nguyên hiệu lực pháp lý của các thay đổi này.
Viet News UK điểm ra 5 thay đổi chính và tác động của quy định mới đối với lao động nhập cư có tay nghề và thủ tục xin visa cho thân nhân của họ trong hai năm 2024-25:
1. Hạn chế đoàn tụ gia đình với lao động có kỹ năng (skilled workers): Quy định mới xóa quyền đón thân nhân sang sống cùng của người lao động nhập cư trong ngành y tế, dịch vụ chăm sóc sức khỏe (health and social care workers – y tá, hộ lý, điều dưỡng viên…). Họ không được mời bạn đời, vợ hoặc chồng, và con xin vào Anh trong cùng một visa và phải xin riêng và chờ cứu xét.
2. Mức lương hàng năm tối thiểu để được tài trợ cho visa ‘Lao động Kỹ năng’ (Skilled Worker Visa) đã tăng từ 26,200 bảng lên 38,700 bảng, trong khi mức lương “thực tế” tối thiểu đối với mỗi vị trí việc làm tuyển từ nước ngoài vào Anh cũng tăng đáng kể.
3. Danh sách các loại việc làm mà chủ lao động/công ty tuyển dụng có thể tài trợ để người nước ngoài xin visa Lao động Kỹ năng với mức lương tối thiểu được rút ngắn và đổi tên thành Bảng lương nhập cư (Immigration Salary List).
4. Mức thu nhập tối thiểu cần trả để người lao động nhập cư đã tới Anh có thể xin visa thân nhân cho vợ/chồng/bạn đời đã tăng từ 18,600 bảng lên 29,000 bảng/năm. Ngưỡng này có thể sẽ tăng lên 34,500 bảng vào cuối 2024 và 38,700 bảng vào đầu 2025.
5. Visa cho sinh viên tốt nghiệp (graduate visa) không thay đổi: Sinh viên nước ngoài tốt nghiệp các trường đại học của Vương quốc Anh tiếp tục được hưởng visa thêm hai năm để tìm việc làm. Một điều tra của Ủy ban Tư vấn Di dân (Migration Advisory Committee), công bố ngày 14/05/2024 cho thấy không có vi phạm lớn hay lạm dụng hệ thống (được báo chí nói một thời gian trước), nên quy chế này sẽ không đổi.
Thay đổi có hiệu lực từ khi nào?
- Lệnh bỏ visa đoàn tụ gia đình với nhân công thuộc nhóm có tay nghề trong ngành chăm sóc sức khỏe (care workers) có hiệu lực ngay từ ngày 11/03 năm 2024.
- Mức lương tối thiểu cho visa Lao động Kỹ năng có hiệu lực từ 4/04 năm 2024.
- Bảng lương nhập cư tạm thời, thay thế cho Danh sách các ngành nghề cần nhân công, cũng có hiệu lực từ 4/04/2024; danh sách này sẽ được kiểm tra lại vào cuối năm nay.
- Mức thu nhập hàng năm tối thiểu cho thị thực của vợ/chồng/bạn đời tăng lên 29,000 bảng/năm từ 11/04/2024, và sẽ tăng lên khoảng 34,500 bảng vào một thời điểm chưa xác định trong năm để rồi còn tăng lên 38,700 bảng vào đầu năm 2025.
- Thị thực cho sinh viên tốt nghiệp ở Anh được kiếm việc trong 2 năm tiếp theo có hiệu lực từ ngày 14/05 năm 2024.
Vì sao Quốc hội không thể bác bỏ hay chỉnh sửa các thay đổi này?
Những thay đổi chính phủ đưa ra không phải là thay đổi bộ luật mà chỉ là sự điều chỉnh các quy định đã có trong luật di trú, và vì thế, các nghị sĩ thuộc Hạ viện Anh không thể bỏ phiếu ủng hộ hoặc bác bỏ. Sự việc diễn ra trong bối cảnh chính phủ Anh tin rằng số người nhập cư vào nước này (không tính di dân trái phép) đang ở mức quá cao, khiến cơ sở hạ tầng, dịch vụ y tế, giáo dục không đáp ứng nổi.
Theo các số liệu thu thập năm 2023, số lượng di cư ròng (số người nhập cư trừ đi số người di cư đi khỏi Anh) ước tính đã lên con số 764,000 vào năm 2022.
Sang năm 2023, con số nhập cư ròng giảm đi đôi chút, còn 685,000, theo số liệu từ Cục Thống kê Quốc gia (Office for National Statistics (ONS).
Các thay đổi sẽ tự động có hiệu lực trừ khi Hạ viện (House of Commons) hoặc Thượng viện (House of Lords) có cuộc bỏ phiếu để bãi bỏ trong vòng 40 ngày. Nhưng đã không có cuộc bỏ phiếu nào dù có phiên đề xuất phản đối các thay đổi này của nữ nghị sĩ Alison Thewliss thuộc Đảng Quốc gia Scotland (SNP).
Xin nhắc rằng trong vấn đề nhận di dân và lao động có tay nghề thì Scotland có nhu cầu khác England. Scotland luôn cần di dân nhiều hơn và đã từng yêu cầu chính phủ trung ương ở London có chính sách riêng để nhân công từ EU sang thị trường lao động Scotland dễ dàng hơn sau Brexit.
Ngoài ra, đã có một cuộc tranh luận ở Điện Westminster, trụ sở Quốc hội Anh, về những thay đổi liên quan đến visa cho thân nhân vào ngày 23 tháng 4, được bảo trợ bởi nghị sĩ Paul Blomfield (Đảng Lao động) nhưng không phải là cuộc bỏ phiếu có hiệu lực pháp lý.
Đảng cầm quyền sẽ còn siết chặt hơn
Các tín hiệu mới nhất từ tân chính phủ của đảng Lao Động cho thấy họ không chỉ duy trì các thay đổi nói trên mà có thể còn làm chặt hơn.
Trang Business Standard ở Anh (21/11/2024) trích lời Thủ tướng Keir Starmer (Lao động) nói rằng Anh Quốc phải “quen dần với việc không phục thuộc vào nguồn lao động có tay nghề từ nước ngoài”.
Vẫn trang báo này cho hay không chỉ các bệnh viện, nhà dưỡng lao Anh cần tuyển nhân viên nước ngoài mà các công ty IT (công nghệ thông tin), xây dựng, bán lẻ và dịch vụ ăn uống đều đang thiếu nhân công.
Chính phủ tung ra chương trình học nghề và nâng cao tay nghề cho thanh thiếu niên Anh để đáp ứng nhu cầu tuyển dụng chứ không muốn nhận nhiều lao động nhập cư.
Đồng thời nhà chức trách đưa ra mức phạt hành chính rất nặng đối với chủ lao động và công ty tuyển dụng công dân nước ngoài nếu giấy tờ, visa không hợp lệ. Mức phạt cho vi phạm lần đầu là 45 nghìn bảng Anh, và cho các lần tái phạm là 60 nghìn/lần.
Chưa kể chủ lao động có thể bị thu giấy phép kinh doanh nếu vi phạm nghiêm trọng (tuyển nhiều lao động bất hợp pháp), hoặc hành vi bị chuyển từ hạng mục chịu phạt tiền và hành chính (civil penalty) sang truy cứu trách nhiệm hình sự. Đây là các ca bị phát giác có liên quan đến đường dây tuyển lao động lậu hoặc buôn người.
Cùng lúc, tiền bảo hiểm sức khỏe cho một lao động nhập cư hợp pháp tăng lên 1,035 bảng/năm, tạo gánh nặng thêm cho chủ lao động, theo Business Standard.
Dù kinh tế tăng trưởng rất yếu, Anh vẫn là điểm đến hấp dẫn của người lao động nước ngoài. Số đơn xin visa lao động vào Anh năm 2023 là 1,126.500 triệu, và con số tính đến hết tháng 8/2024 là 493.700.
Viet News UK tổng hợp từ nguồn của Thư viện Quốc hội (https://commonslibrary.parliament.uk/research-briefings/cbp-9920/) và các báo Anh.
Một bình luận trong “Tìm hiểu quy định nhập cư mới ở Anh 2024-25”