Kinh tế Anh yếu tạo nguy cơ tăng thuế và lãi suất ngân hàng không giảm dưới 4%?
Ngân hàng Anh quốc dự kiến sẽ không cắt lãi suất cơ bản từ nay đến cuối năm, dù triển vọng chính phủ sẽ phải tăng thuế từ cuối tháng 11 năm nay là rất lớn.
Trong bối cảnh nền kinh tế Vương quốc Anh đang đối mặt với nhiều thử thách, Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves trong bài diễn văn quan trọng ngày 04/11/2025 đã “chuẩn bị tinh thần” cho công chúng là chính phủ sẽ tăng thuế, gồm cả thuế thu nhập.
Nếu điều này xảy ra, đây là lần đầu tiên từ 1975, một nội các ở Anh tăng thuế thu nhập giữa nhiệm kỳ Quốc hội.
Đảng Lao động, lên cầm quyền tháng 7/2024 từng cam kết sẽ không tăng thuế.
Nhưng bài Reeves đã lên tiếng cảnh báo về khả năng sẽ phải đưa ra những “quyết định cần thiết” trong ngân sách mùa thu, dự kiến công bố vào ngày 26 tháng 11 này.
Bà Reeves cho biết, do “thế giới đã đẩy chúng ta vào nhiều thử thách hơn”, chính phủ có thể phải xem xét các biện pháp tăng thuế để duy trì cân đối tài chính của ngân sách nhà nước hiện đang có nguy cơ thâm hụt hàng chục tỷ bảng, theo BBC News.
Trong bài phát biểu trước Quốc hội ở Downing Street, Reeves không loại trừ khả năng phá vỡ lời hứa của đảng Lao động ghi trong cương lĩnh tranh cử về việc không tăng thuế thu nhập, VAT hay Bảo hiểm xã hội (National Insurance-NI) trong nhiệm kỳ mới (đang diễn ra).
Khi các phóng viên hỏi trực tiếp về việc này, bà giữ im lặng và chỉ nói rằng mình đang “đặt bối cảnh cho ngân sách”.
Phản ứng lại, lãnh đạo Đảng Bảo thủ, Kemi Badenoch, đã chỉ trích rằng bài phát biểu của Reeves chỉ là “một loạt lời nói rỗng” không giúp các nhà doanh nghiệp rõ ràng hơn.
Bà Badenoch còn đề xuất rằng, thay vì tăng thuế, chính phủ nên học theo các chính sách của đảng Bảo thủ như bãi bỏ thuế chuyển nhượng đất đai để kích thích nền kinh tế.
Tăng trưởng yếu, năng suất lao động thấp, chi phí cao
Sang ngày 05/11, một cảnh báo nghiêm trọng về tình hình kinh tế đã được đưa ra bởi cựu giám đốc của tập đoàn bán lẻ John Lewis, Sir Charlie Mayfield. Là người chịu trách nhiệm soạn một bản tổng kết cho kinh tế Anh và thị trường lao động, ông dự đoán rằng, do số người thất nghiệp vì các vấn đề sức khỏe đã tăng thêm 800.000 người kể từ năm 2019, khiến chi phí cho chủ sử dụng lao động lên tới 85 tỷ bảng mỗi năm.
Nếu không có các biện pháp can thiệp vào tình hình kinh tế không khả quan, được giới quan sát cho là vì năng suất lao động ở Anh thấp, và tăng trưởng yếu, tình trạng tài chính công sẽ còn tệ hơn, với ngân sách bị thiếu hụt khoảng 50 tỷ bảng Anh.
Theo các chuyên gia kinh tế, để bù đắp khoảng trống này, chính phủ có thể phải tăng thuế thu nhập bình thường khoảng 2 xu cho mỗi bảng, điều này đồng nghĩa người lao động trung bình sẽ mất khoảng 400 bảng mỗi năm.
Các loại thuế về tài sản giàu có (wealth taxes) vẫn đang trong quá trình xem xét, nhưng nhiều ý kiến cho rằng người bình thường cũng khó thoát khỏi việc bị ảnh hưởng, theo trang The Scotsman.
Các báo Anh cũng đưa tin hiện chính phủ đang xem xét đề xuất về thuế cho xe chạy động cơ điện (EV), vốn được khuyến khích lưu thông để cắt giảm khí thải CO2.
Trong bối cảnh cần tìm kiếm thêm hàng chục tỷ bảng để trang trải ngân sách, chính phủ đang xem xét việc áp dụng một loại phí mới cho xe điện, theo đó các tài xế có thể phải trả 3p cho mỗi dặm đi. Ví dụ, chuyến đi từ London đến Edinburgh có thể mất thêm khoảng 12 bảng phí. Điều này đặc biệt gây chú ý khi các xe hybrid cũng sẽ bị ảnh hưởng, nhưng ở mức thấp hơn, theo trang Daily Telegraph hôm 06/11.
Chính phủ khẳng định rằng, điều này nhằm xây dựng “một hệ thống công bằng hơn cho tất cả các người lái xe”, thay vì chỉ dựa vào phí xăng dầu (đối với xăng và diesel như trước). Các chính sách mới này có thể sẽ làm thay đổi cách mọi người sử dụng phương tiện di chuyển trong tương lai gần.
Cùng ngày, có tin Ngân hàng Anh quốc (BoE) không cắt giảm lãi suất để chống lạm phát tăng lên như một số nhà phân tích mong đợi mà sẽ giữ ‘interest rate’ của Anh ở mức 4%.
Trong bối cảnh này, tiền trả góp cho tín dụng địa ốc của hàng triệu người mua nhà ở Anh sẽ không giảm đi như chờ đợi.
Nhìn chung, các tờ báo đều cho rằng công chúng Anh đang chờ đợi xem các quyết định về thuế sau ngày 26/11 năm nay sẽ ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống của họ, khi mà các khoản thu nhập có thể bị giảm sút và các loại phí mới bắt đầu xuất hiện.
